سؤال 89. شوهرم هيچ وقت شوهر خوبي نبوده و توقّعات مرا برآورده نکرده است. چهار فرزند از او دارم که در حقّ آن‌ها هم پدري نکرده است؛ وظیفۀ من چست؟ آیا باید با او بسازم یا می‌توانم او را رها کنم و جدا شوم‌؟

براي خاطر بچّه‌ها با او ساخته‌ايد، الان هم بسازيد. خداوند پاداش دنيا و آخرت را به شما مي‌دهد و او الان شوهر شماست و جز با طلاق نمي‌توانيد از او جدا شويد و من صلاح شما را در طلاق نمي‌دانم.

شما می‌توانید با گذشت و فداکاری، خانه را به جبهه تبدیل کنید و در راه خدا جهاد کنید.

البته توجّه داشته باشید که به نظر می‌رسد شما هم تقصیر دارید؛ پس همۀ تقصیرها را به گردن او نیندازید و در صدد اصلاح خود هم باشید.

سؤال 90. متأسّفانه، ارتباطم با شوهرم خوب نيست و ما نمي‌توانيم همديگر را تحمّل کنيم. اقرار دارم که رضايت او که اصل و اساس زندگي ماست، شامل حال من نيست و فکر مي‌کنم اگر گناهي در اين دنيا داشته باشم، در ارتباط نارضايتي او از من است. ما معمولاً سر هر مسئله‌اي بحث و دعوا مي‌کنيم و روابط زناشويي‌مان هم به هم مي‌خورد و من بسيار با او سرد مي‌شوم و ديگر حاضر نيستم اتاقم با او يکي باشد.‌ گاهي هم مرا کتک مي‌زند. شما را به خداوند بزرگ و برترين انسان‌ها قسم مي‌دهم مرا راهنمايي فرمایيد.

نامۀ شما را خواندم و بسيار ناراحت شدم؛ زيرا کار شما و شوهرتان هر دو شيطاني و از گناهان بزرگ در اسلام است. شما بايد کوتاه بياييد و قهر و جدابودن اتاق، بلکه رختخواب، تقصير هر کسي باشد، مورد لعن ملائکه است. پرخاش‌گري و مجادله با يکديگر از گناهان بسيار بزرگ است، ولي آن چيزي که گناهش در سر حدّ کفر است، کتک‌‌کاري است.

چيزي که اسلام از شما مي‌خواهد، این است که در صورت مشاجره و حتّی کتک‌کاري، همان شب آشتي کنيد و بدانيد عاقبت‌به‌خيري و حشر با حضرت فاطمۀ‌ ‌زهرا«سلام‌الله‌علیها» در ‌آخرت، نتیجۀ‌ کوتاه‌آمدن زن در مقابل شوهر است و البته شوهر شما هم بايد بداند از نظر قرآن، بهشت مرهون گذشت و فداکاري در خانه است و باید با شما خوش‌رفتار و مهربان باشد.

سؤال 91. زن من ذهنیت مناسبي به خانواده‌ام ندارد و وقتي عصبي مي‌شود، فحاشي مي‌کند، گاه دست بزن هم دارد و مي‌گويد نبايد به تنهايي به خانۀ پدرت بروي. وقتي عصبي مي‌شود، تمكين نمي‌كند و حرفم را گوش نمي‌کند. من هم به‌خاطر کارهاي او، مدّتي است به خانۀ پدرم رفته‌ام، لطفاً بفرمایيد چه کنم؟

بايد با او بسازيد و با صبر، سعۀ صدر، گذشت و فداکاري مشکل را حل کنيد و نبايد به او بي‌اعتنا باشيد که خطر دارد. البته او هم بايد دست از اين کارهاي زشت بردارد.

سؤال 92. دختری مذهبي بودم و با فردي که وضع مالي خانوادۀ او بسيار متوسّط بود، ازدواج کردم. در اوايل مشکل نداشتيم، ولي هرچه گذشت او تغيير کرد و مذهب او کم‌رنگ و کم‌رنگ‌تر شد. دو دختر و يک پسرخوب داريم. شوهرم بسيار سخت‌گير، نکته‌سنج، متعصّب، بهانه‌گير و متکبّر است. خدا مي‌داند که در حدّ امکان از او اطاعت کرده‌ام و با او بسيار صادق بودم، ضمن اينکه هيچ‌گاه با او راحت نبودم و هرگز نتوانستم با او درد دل کنم. وظيفۀ من چیست؟ تکليف من چيست؟ آدم مضطربی شده‌ام و به‌ تازگي‌ خيلي به طلاق فکر مي‌کنم. اصلاً هيچ وقت احساس امنيت نکرده‌ام و حدود چهار ماه است که رابطۀ زناشويي نداشته‌ايم. ديگر خسته شده‌ام. چه بايد کنم؟

نامۀ ‌شما را خواندم و بسيار متأثر شدم و برای شما دعا کردم و باز دعا مي‌کنم. امّا باید نکات زیر را در نظر داشته باشید:

پيامبر گرامي«صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم» به حضرت زهرا«سلام‌الله‌علیها» که زندگي ظاهري او خيلي سخت بود، فرمود: صبر بر اين سختي‌ها کن، براي شيريني آخرت.

اگر با آن سختي‌ها صبر کرديد و نباختيد و در مقابل او عکس‌العمل نداشتيد، حتماً علاوه بر بهشت، فرج در اين دنيا پيدا خواهد شد.

منفي‌باف نباشيد و هميشه حسنات را نيز ببينيد. الحمدلله زندگي ظاهري شما خوب است این شکر دارد؛ مخصوصاً در اين زمان که زندگي براي بسیاری از مردم سخت است؛ ولي مهم‌تر از آن که شکر آن خيلي لازم است، بچّه‌هاي شما خوب هستند؛ در‌حالي که امروز، بچّه‌های خوب در خانواده‌ها کم پیدا می‌شوند. به‌راستي اگر شوهر شما صددرصد خوب بود و فرزندان شما بد بودند، چه مي‌کرديد؟

فکر طلاق و نظایر آن و عکس‌العمل نشان‌دادن، همه و همه از القائات شيطان است و دنيا و آخرت شما را نابود مي‌کند.

بنابر آنچه نوشته‌اید، شما هم تقصير داريد و بايد در مقابل او تواضع کنيد و رضايت او را به‌‌دست آوريد.

چيزي که از همۀ اين‌ها لازم‌تر است و خيلي ضروري است، مواظب باشيد بچّه‌هاي خوب شما در اثر اختلاف شما، بد نشوند که گناهش براي شما و براي شوهر شما از آدم‌کشي بالاتر است.

بنابراين نزد بچّه‌ها از شوهر بد نگویيد و از کارهاي خوب او تعريف کنيد و بدي‌هاي او را توجيه کنيد و در تربيت، مخصوصاً تربيت ديني، هم پدر باشيد و هم مادر.

سؤال 93. اگر بین زن و شوهر اختلاف باشد، نوشتن دعا برای رفع اختلاف جایز است؟ حدیث و آیه یا دعایی در این زمینه وجود دارد؟

جایز است و خواندن قرآن و دميدن به آن‌ها بهتر و مؤثرتر است. مؤثرتر از همه چيز، گذشت، ايثار و فداكاري از دو طرف است.

سؤال 94. يک سال است که ازدواج کرده‌ام. ولی متأسّفانه هرچه به خانوادۀ شوهرم خوبي مي‌کنيم، جوابش را با بدي مي‌گيريم. چه کنیم؟

شما راجع‌به رفتار شوهرتان و خانواۀ ‌ايشان، چاره‌اي جز گذشت و فداکاري ندارید. اگر کوتاه بیایید، خداوند پاداش دنيا و آخرت به شما مي‌دهد و محبّت شما در دل شوهرتان و خانوادۀ‌ او نيز قرار می‌گیرد. امّا اگر کوتاه نياييد، آيندۀ بدي داريد و نگذاريد کار به آنجاها برسد.

سؤال 95. شوهرم با اینکه درآمد بسیار خوبی دارد، من و فرزندم را به مسافرت نمی‌برد. آیا این کار صحیح است؟

اين حرف‌ها نمي‌تواند نظام خانواده را اداره کند. نظام خانواده متوقف بر رفاقت و ايثار و گذشت از طرفين است.

سؤال 96. شوهرم مي‌گويد: زن وقتي مي‌تواند به سر کار رود که همسرش راضي باشد و او شرط گذاشته که اگر به مطب بروي، باید در‌آمد مطب خود را به من بدهي و اگر اطاعت نکني، من مي‌توانم بگويم راضي نيستم کار‌ کني. اين در حالي است که زماني که ايشان به خواستگاري من آمدند، مطب داشتم و در دو بيمارستان نيز کشيک مي‌دادم. بعد از ازدواج فقط مطب مي‌روم و ديگر به بيمارستان نمي‌روم که لطمه‌اي به شوهرداري و بچّه‌داري وارد نشود. ايشان مي‌گويد درآمد تو حرام است و فعلت هم حرام است. حال بايد چه کنم؟

شما و شوهرتان بايد بدانيد، با اين‌گونه حرف‌ها و اين‌گونه کارها نمي‌شود زندگي کرد و نظام خانوادگي متوقف بر اخلاق، ايثار، گذشت و فداکاري است و اگر با قانون تنها بخواهيد زندگي خانوادگي بچرخد، نه تنها نمی‌چرخد، بلکه متوقّف مي‌شود.

از هر دوی شما که از خواص هستيد، تقاضا دارم اين‌گونه حرف‌ها و اين‌گونه رفتارها را کنار بگذاريد و با اخلاق اسلام با يکديگر رفتارکنيد و تفاهم حاصل کنيد.

سؤال 97. شوهري بسیار نجيب و مقيّد دارم و هيچ شکّي به ايشان ندارم. امّا گاهی فقط به‌خاطر آزار و اذيت من، با کوچک‌ترين بهانه قهر کرده و از هم‌بستر شدن با من امتناع مي‌کند. بي‌مهري و بي‌توجّهي و بي‌تفاوتي او در اين موضوع خاص و نیز رفتار کلي وی در اين چند سال، باعث ايجاد مشکل عصبي، افسردگي شديد، اضطراب، استرس و بي‌خوابي شديد در من ‌شده است. لطفاً مرا در اين‌ باره راهنمايي فرمایيد.

او بايد زن‌دار باشد و شما را راضي نگاه بدارد و بايد در خانه با همه خوش‌رفتار باشد و بايد قهر و پرخاش‌گري نداشته باشد؛ ولي شما هم بايد مواظبت کامل از او داشته باشيد؛ حتي اگر قهر کرد يا بدي کرد، شما آشتي و خوبي کنيد و هر دو بايد در زندگي کوتاه بياييد تا زندگي، شيريني خود را به شما بدهد.

سؤال 98. شوهرم مي‌گويد: مرد، خداي کوچک زن است. آيا اين حرف درست است و آيا شوهرم مي‌تواند بگويد، من چون خداي کوچک تو هستم، تو بايد هر آنچه من بگويم، گوش کني؟

خدا يکي است و خداي کوچک حرف غلطي است و بايد از آن پرهيز کرد. ولی‌، حرف‌شنوي زن از مرد، اگر زورگویي نباشد، لازم است و چيزي که به هر دو سفارش مي‌کنم، بايد زن و شوهر علاوه بر زن و شوهر، رفيق باشند و عفو و گذشت و مهرباني بر آن‌ها حکومت کند و از منيّت و خوديّت جداً پرهيز کنند و با اين‌گونه چيزها که نوشته‌ايد، به محبّت ضربه نزنند که اگر محبّت ضربه خورد، زندگي بسيار خطرناک مي‌شود.